PERSBERICHT - Onderzoek naar criminele uitbuiting onder jongeren in Zeeland in het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs
Vanmiddag presenteerden de onderzoekers van Avans Hogeschool de resultaten van het onderzoek naar criminele uitbuiting onder scholieren in het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs. Het rapport werd in ontvangst genomen door burgemeester Marga Vermue van de gemeente Sluis en wethouder André van der Reest van de gemeente Goes.
In januari 2022 heeft Avans Hogeschool onderzoek gedaan naar criminele uitbuiting onder scholieren in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Op basis van de resultaten van dit onderzoek hebben de bestuurlijk trekkers mensenhandel, burgemeester Marga Vermue en wethouder André van der Reest, Avans Hogeschool opdracht gegeven voor een tweede onderzoek gericht op scholieren in het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) en praktijkonderwijs (PRO). Scholieren, bestuurders en onderwijzend personeel hebben hun ervaringen en kennis gedeeld.
Inzicht krijgen
Marga Vermue: “Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in de aanwezigheid, omvang en verschillende vormen van criminele uitbuiting bij deze specifieke groep jongeren in Zeeland. We hopen niet alleen de omvang van het probleem te belichten, maar ook oplossingen te bieden om hun welzijn te verbeteren en hun toekomstperspectieven te vergroten.”
Resultaten medewerkers en bestuurders
Ongeveer de helft van de medewerkers en zo’n zestig procent van de bestuurders hebben te maken gehad met criminele uitbuiting onder scholieren. Daarnaast schat 86% van het onderwijzend en ondersteunend personeel de kans op criminele uitbuiting in het VSO en PRO hoger in dan bij leerlingen van het VO en Mbo. Ook bestuurders schatten deze kans hoger in. Echter kwam uit de verschillende interviews naar voren dat ‘de beperking’ van de scholieren naast een risicofactor ook een beschermende factor kan zijn. Het verhandelen van softdrugs en het plegen van diefstal onder dwang worden genoemd als meest voorkomende vormen van criminele uitbuiting. Ook blijkt dat seksuele uitbuiting voorkomt, bijvoorbeeld in de vorm van loverboyproblematiek. Scholen zijn zich in het algemeen bewust van het bestaan van criminele uitbuiting en er zijn verschillende hulpbronnen aanwezig die zowel leerlingen als medewerkers kunnen ondersteunen en begeleiden bij vraagstukken.
Resultaten scholieren
Uit het onderzoek blijkt dat er een grote diversiteit is binnen de doelgroep VSO en PRO. Hierdoor is het lastig om een overall conclusie te geven over criminele uitbuiting onder deze groepen. Er hebben 114 leerlingen aan het onderzoek deelgenomen. Hiervan geeft de meerderheid aan nog nooit gehoord te hebben van en geen ervaring te hebben met criminele uitbuiting. Van deze leerlingen kan het overgrote deel tot op zekere hoogte criminele uitbuiting definiëren.
De leerlingen die hebben aangegeven wel eens benaderd te zijn om iets te doen wat zou kunnen duiden op criminele uitbuiting, geven als voorbeelden het afgeven van de pinpas, (winkel-)diefstal, geweldpleging en het wegbrengen van pakketjes. Hierbij moet opgemerkt worden dat het maken van een onderscheid tussen criminele activiteiten en criminele uitbuiting niet altijd even makkelijk te maken is. Dit vanwege een beperkt begrip bij de scholieren van deze complexe termen.
Hoe gaan we verder?
De aanpak van criminele uitbuiting begint bij kennis en bewustwording. Het is van belang om dit structureel onder de aandacht te brengen. Bijvoorbeeld door educatie onder zowel leerlingen als personeel. Daarnaast spelen mentoren en ouders een belangrijke rol bij het signaleren en tegengaan van criminele uitbuiting.
André van der Reest: “Dit onderzoek is voor ons niet alleen een papieren document, maar een oproep tot actie. We hopen dat de bevindingen en aanbevelingen in dit onderzoek, evenals het voorgaande onderzoek, zullen dienen als een katalysator voor verandering, ter bescherming van onze Zeeuwse jongeren.”
Rapport
Data werden verzameld door middel van interviews, enquêtes en literatuuronderzoek. Dit heeft geleid tot interviews met sleutelfiguren uit acht verschillende organisaties. Daarnaast zijn er 128 enquêtes ingevuld door schoolbestuurders, schoolleiders, onderwijzend en ondersteunend personeel en zijn er 36 interviews gehouden met deze groep. Daarnaast is met 114 leerlingen gesproken.
Volg ons